Interview met Annelies Jagt – Supervisor Orthodontie bij Tandarts Today
Een recht gebit is niet alleen mooi, maar ook belangrijk voor onze mondgezondheid. Scheve tanden of kiezen kunnen voor mondgezondheidsproblemen zorgen en een goede mondhygiëne in de weg staan. Een beugel kan dan veel uitkomst bieden. Een tandarts voor orthodontie kan ervoor zorgen dat de gebits- en kaakontwikkeling in goede banen worden geleid. We hebben Annelies Jagt, supervisor orthodontie bij Tandarts Today (waar Tandzorg Op Maat Leeuwarden onderdeel van uitmaakt), gevraagd om de belangrijkste vragen te beantwoorden over orthodontie en het dragen van een beugel.
Wanneer een beugel?
De tandarts voor orthodontie wordt ingeschakeld als er bijvoorbeeld een scheefstand of ruimtegebrek geconstateerd wordt van het gebit. Tanden kunnen ook te ver naar voren of achteren staan of elkaar gaan verdringen. Er kan ook te veel ruimte zijn in het gebit. Of de kaak kan een overbeet of onderbeet vertonen. Het is in ieder geval heel belangrijk dat tanden en kiezen goed op elkaar passen, zodat u goed kunt kauwen. Bovendien is een recht gebit makkelijker schoon te houden.
Orthodontie, zowel voor kinderen als volwassenen
Het beste resultaat met orthodontie wordt behaald bij kinderen die net zijn uitgewisseld. Dan is het gebit nog in ontwikkeling en kunnen we gebruikmaken van de groei van het kind om de tanden, kiezen of de kaak in een goede stand te krijgen. We zien echter ook steeds meer volwassenen in onze Tandarts Today praktijken. Vaak is dat omdat ze als kind geen beugel hebben gehad en toch graag een recht gebit willen hebben. De technische ontwikkelingen in de orthodontie gaan snel en daardoor is er steeds meer mogelijk. Een voorbeeld is de ‘onzichtbare’ beugel. Dit verlaagt de drempel voor volwassenen om aan een beugel te beginnen.
“Het plaatsen van een beugel is precisiewerk. Het is zowel wiskundig als creatief.”
Hoe gaat de tandarts voor orthodontie te werk?
Voordat we een behandelplan opstellen gaan we eerst de kaak met alle tanden en kiezen goed in kaart brengen met behulp van röntgenfoto’s en afdrukken. In alle Tandarts Today praktijken hebben wij daarvoor gespecialiseerde apparatuur staan. De röntgenfoto’s worden geanalyseerd en daarop kunnen we zien wat de te verwachten groei is en waar de afwijking precies zit, in de bovenkaak, onderkaak of gecombineerd. Dan wordt in samenspraak met de patiënt de keuze van de beugel bepaald.
Het plaatsen van een beugel is precisiewerk. Het is zowel wiskundig als creatief. We moeten niet alleen de tand of kies verplaatsen, maar natuurlijk ook de wortel. Als de wortel in de juiste positie is gebracht, dan blijft de tand of kies permanent in de goede stand staan. Dat betekent dat de tandarts voor orthodontie de juiste plek moet bepalen waar druk op uitgeoefend moet worden. Als er bijvoorbeeld te veel druk wordt uitgeoefend op een element dan kunnen de bloedvaatjes dichtgedrukt worden, waardoor er niets gebeurt. Dan blijft de kies of tand gewoon staan waar die staat.
Welke soorten beugels zijn er?
We maken onderscheid tussen uitneembare beugels en vaste beugels. Een vaste beugel is bijvoorbeeld de slotjesbeugel. Deze wordt het meest toegepast. Er zijn heel veel keuzemogelijkheden in verschillende slotjes, qua materiaal en vorm. Bij de slotjesbeugel werken wij meestal met de straight wire techniek. De brackets (Engelse term voor slotjes) worden op de tanden geplakt. Hier worden bogen of draden op gespannen die ervoor zorgen dat de tanden netjes in een boog komen te staan.
Onzichtbare beugel van AirSmile
We kunnen bij volwassenen ook gebruik maken van een onzichtbare AirSmile beugel. De AirSmile behandeling is een vrijwel onzichtbare manier om tanden recht te zetten. Elke aligner wordt ongeveer twee weken gedragen. Daarna wordt deze weer vervangen door de volgende in de reeks. Totdat we de eindpositie hebben behaald.
Daarnaast zijn er nog heel veel andere mogelijkheden qua beugels. De keuze van de beugel is altijd maatwerk en afgestemd op het doel dat iemand wil behalen. Op de website beugel.nl staat uitgebreide informatie over soorten beugels.
“De keuze van de beugel is altijd maatwerk en afgestemd op het doel dat iemand wil behalen.”
Hoe lang duurt het dragen van een beugel?
Omdat de wortel moet meegroeien in de juiste stand heeft dat tijd nodig. De totale duur van een orthodontische behandeling is altijd afhankelijk van de ernst van de gebitsafwijkingen en het type beugel dat wordt gebruikt. Voor kinderen duurt een orthodontische behandeling gemiddeld 2 tot 2,5 jaar, echter bij volwassenen wordt de duur vaak bepaald door de wens van de patiënt in combinatie met de ernst van de gebitsafwijking. Hierdoor is het tijdspad erg verschillend en kan een eenvoudige behandeling korter dan een jaar zijn maar een complexe behandeling ook 2,5 jaar.
Hoe verloopt de begeleiding?
Het dragen van een beugel is een intensief en langdurig traject. Na het plaatsen van de beugel, vindt er een maandelijkse controle plaats bij onze tandarts voor orthodontie. Zo kunnen we de voortgang bewaken, de mondhygiëne in de gaten houden en eventuele aanpassingen aan de beugel aanbrengen. We kunnen daardoor ook goed inspelen op de persoonlijke situatie. Gedurende het hele traject wordt alles nauwkeurig gedocumenteerd.
Voorlichting en bijsturing
Bij al onze praktijken hebben we uitgebreide voorlichtingsfolders over het dragen en onderhouden van een beugel en de gebitsverzorging. Voorlichting is heel belangrijk. Niet alleen voorafgaand aan de behandeling maar het is ook zaak om goed in de gaten te houden of alle instructies worden nageleefd. Soms moeten we bijsturen en wordt een patiënt doorverwezen naar onze preventieassistente voor extra begeleiding. Af en toe moeten we de jongere patiënten tussentijds even belerend toespreken en het belang van de beugel voor zijn of haar gebit duidelijk maken. Als ze doorzetten dan hebben ze daar een leven lang profijt van. Na afloop is het resultaat: blije mensen met een stralende glimlach en een goede mondgezondheid.
“Het dragen van een beugel is een intensief en langdurig traject, maar iemand heeft er een leven lang profijt van.”
Waar moet extra op gelet worden bij het dragen van een vaste beugel?
Met een vaste beugel is het extra lastig om tanden en kiezen goed schoon te houden. Het beste is om een elektrische tandenborstel en ragertjes te gebruiken. Bovendien is het eten van iets kleverigs, zoals een toffee, of het afbijten van iets hards, zoals een wortel of een appel af te raden. Dit vergroot de kans dat er iets aan de beugel kapot gaat.
Wanneer is het dragen van een beugel niet mogelijk?
U komt alleen in aanmerking voor een beugel als uw mondgezondheid optimaal is. Bij ontstoken tandvlees, cariës gevoeligheid of bij een hele slechte mondhygiëne is het af te raden om een beugel te dragen vanwege het gevaar van cariës.
Wordt orthodontie door de zorgverzekeraar vergoed?
De meeste orthodontie behandelingen zitten niet in de basisverzekering en er is een wachttijd voor een jaar bij de verzekeraars. Die aanvullende verzekering is best duur. Bij Tandarts Today krijgen patiënten een begroting mee voor de totale behandeling, zodat ze precies weten waar ze aan toe zijn. Zo kunnen patiënten zelf uitrekenen en de afweging maken of een aanvullende verzekering wel of geen interessante optie is.